Avast Secure Browser, opracowany przez znanego dostawcę rozwiązań antywirusowych, stanowi próbę połączenia wydajności przeglądarki opartej na Chromium z zaawansowanymi mechanizmami ochrony prywatności. Jego głównym atutem jest integracja z ekosystemem bezpieczeństwa Avasta, w tym z darmowym antywirusem i VPN, co teoretycznie ma zapewniać kompleksową ochronę przed zagrożeniami cyfrowymi. Testy niezależnych portali, takich jak TechRadar czy PCMag, potwierdzają szybkość działania i skuteczność blokowania reklam, jednak kontrowersje dotyczące przeszłych praktyk zbierania danych użytkowników oraz luk w zabezpieczeniach wbudowanych rozszerzeń pozostawiają pytania o rzeczywisty poziom zaufania. Poniższa analiza szczegółowo omawia kluczne aspekty tej przeglądarki, uwzględniając zarówno jej innowacyjne funkcje, jak i zastrzeżenia ekspertów.
Architektura i Integracja z Chromium
Avast Secure Browser powstał na bazie projektu Chromium, co zapewnia mu współdzielenie silnika renderingowego z przeglądarką Google Chrome. Ta decyzja technologiczna przekłada się na znajomość interfejsu dla użytkowników Chrome, a także stabilność działania i kompatybilność z rozszerzeniami dostępnymi w Chrome Web Store. W odróżnieniu od oryginału, Avast wzbogacił przeglądarkę o szereg narzędzi skupionych na bezpieczeństwie, takich jak:
- Anti-Phishing – Automatyczne blokowanie znanych witryn phishingowych poprzez porównywanie adresów URL z bazą danych zagrożeń Avasta.
- Extension Guard – Mechanizm uniemożliwiający nieautoryzowane pobieranie rozszerzeń przez podejrzane strony.
Mimo tych udoskonaleń, analiza kodu źródłowego przeprowadzona przez niezależnych badaczy ujawniła, że niektóre wbudowane rozszerzenia (np. Privacy Guard) osłabiają domyślną politykę bezpieczeństwa Content-Security-Policy, potencjalnie narażając użytkowników na ataki typu XSS. Ponadto, dwa rozszerzenia akceptują komunikaty z dowolnych domen Avasta, co w przypadku przejęcia kontroli nad serwerami firmy (lub ich podszycia) mogłoby umożliwić przechwycenie danych przeglądanych stron.
Mechanizmy Ochrony Prywatności
Szyfrowanie i Tryb Bankowy
Jednym z flagowych narzędzi Avasta jest Bank Mode, który tworzy wirtualne środowisko (sandbox) odizolowane od systemu operacyjnego. Wszelkie działania w tym trybie – np. logowanie do bankowości elektronicznej – są chronione przed keyloggerami i złośliwym oprogramowaniem. Dodatkowo, przeglądarka wymusza połączenia HTTPS, nawet gdy użytkownik wpisze adres HTTP, co minimalizuje ryzyko ataków typu „man-in-the-middle”.
VPN i Maskowanie Śladów
Wbudowany VPN (dostępny w wersji darmowej z limitem danych) szyfruje cały ruch sieciowy, ukrywając adres IP i umożliwiając dostęp do treści geoblokowanych. Avast twierdzi, że technologia „zero rejestrów” gwarantuje brak przechowywania historii przeglądania, jednak w 2020 roku ujawniono, że firma sprzedawała dane użytkowników przez swoją spółkę Jumpshot, co podważyło zaufanie do tych deklaracji. Obecnie Avast zaprzecza kontynuacji tych praktyk, lecz ślad tej afery pozostaje istotnym argumentem dla krytyków.
Blokowanie Śledzenia i Reklam
Domyślnie włączony AdBlocker eliminuje nie tylko reklamy, ale również trackery analityczne i społecznościowe. Testy przeprowadzone przez serwis TechRadar wykazały, że skuteczność blokady sięga 98%, skracając czas ładowania stron nawet czterokrotnie. Jednak narzędzia takie jak Panopticlick wskazują, że przeglądarka nadal ujawnia pewne informacje o systemie użytkownika (np. zainstalowane czcionki), co umożliwia tworzenie unikalnych „odcisków” przeglądarki.
Wydajność i Zużycie Zasobów
Pomimo deklaracji Avasta o „najszybszym silniku”, niezależne benchmarki umieszczają Secure Browser w dolnej połowie rankingu prędkości. W teście firmy Avast z 2021 roku przeglądarka uzyskała jedynie 87,53 punktów, podczas gdy Safari – 133, a Chrome – 105,17. Przyczyną jest prawdopodobnie obciążenie spowodowane dodatkowymi funkcjami bezpieczeństwa. W porównaniu z Chrome, Avast zużywa średnio o 15-20% więcej pamięci RAM przy otwartych 10 kartach, co może być odczuwalne na starszych urządzeniach.
Interfejs i Doświadczenie Użytkownika
Avast Secure Browser oferuje trzy tryby pracy – Standardowy, Prywatny i Bankowy, przełączane jednym kliknięciem z paska bocznego. Integracja z menedżerem haseł upraszcza logowanie do kont, jednak synchronizacja między urządzeniami wymaga stworzenia konta Avast. Użytkownicy skarżą się na agresywne powiadomienia zachęcające do zakupu płatnych wersji oprogramowania firmy, co może irytować podczas codziennego użytkowania.
Kontrowersje i Ryzyka
Historia Wycieków Danych
W 2020 roku ujawniono, że Avast zbierał szczegółowe dane przeglądania (w tym adresy URL i wyszukiwania) przez przeglądarkę, a następnie sprzedawał je firmom trzecim za pośrednictwem spółki Jumpshot. Choć praktykę tę wstrzymano po interwencji mediów, ślad tej działalności pozostaje istotnym argumentem przeciwko korzystaniu z produktów Avasta.
Luki w Rozszerzeniach
Badanie opublikowane w lipcu 2024 roku wykazało, że rozszerzenie Privacy Guard akceptuje komunikaty z dowolnej domeny Avasta, co teoretycznie umożliwia stronom internetowym przechwycenie historii przeglądania użytkownika. Dodatkowo, rozszerzenie Messaging pozwala zdalnie modyfikować zasady „onboardingu”, np. przekierowywać użytkowników na wybrane strony.
Porównanie z Konkurencją
vs. Google Chrome
Podczas gdy Chrome skupia się na wydajności i integracji z usługami Google, Avast kładzie nacisk na bezpieczeństwo. Testy AV-Comparatives potwierdzają wyższą skuteczność Avasta w blokowaniu phishingu (96% vs. 88% dla Chrome), jednak różnice w zużyciu RAM i szybkości renderowania są marginalne.
vs. Brave
Brave oferuje podobny zestaw funkcji prywatności (wbudowany VPN, blokada trackerów), ale bazuje na własnym ekosystemie reklamowym opartym na kryptowaluciach. Avast wypada lepiej w testach łatwości użycia, szczególnie dla mniej zaawansowanych użytkowników.
Wnioski i Rekomendacje
Avast Secure Browser to solidne narzędzie dla użytkowników priorytetowo traktujących bezpieczeństwo, szczególnie w połączeniu z innymi produktami Avasta. Tryb Bankowy i integracja VPN wyróżniają go na tle konkurencji. Niestety, przeszłe skandale związane z prywatnością oraz aktualne luki w rozszerzeniach podważają jego wiarygodność. Dla użytkowników wymagających maksymalnej anonimowości lepszym wyborem mogą być rozwiązania open-source (np. Tor Browser), podczas gdy miłośnicy wydajności powinni pozostać przy Chrome lub Safari.
Eksperci zalecają Avasta głównie do okazjonalnego korzystania z wrażliwych usług (np. bankowości), przy jednoczesnym wyłączeniu synchronizacji danych i regularnym przeglądaniu uprawnień rozszerzeń.
